Czym się różni karta rezydenta od karty stałego pobytu?
Karta rezydenta długoterminowego UE oraz karta stałego pobytu jest dokumentem potwierdzającym prawo do stałego pobytu zarówno dla obywateli Unii Europejskiej, jak i państw trzecich. Karta rezydenta jest zazwyczaj wydawana na okres pięciu lat, a karta stałego pobytu na okres dziesięciu, natomiast decyzja udzielająca zezwolenia na pobyt stały oraz decyzja udzielająca zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE jest wydawana na czas nieokreślony. Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE jak i zezwolenie na pobyt stały udzielają cudzoziemcowi w drodze decyzji wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Uprawniają one do nieograniczonego czasu pobytu oraz korzystania z większości praw obywatelskich, obejmujących m.in. dostęp do edukacji czy opieki zdrowotnej.
Warunki ubiegania się o kartę
Proces ubiegania się o obie te karty nieco różni się wymaganiami. Aby uzyskać zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE - kartę rezydenta, cudzoziemiec powinien przebywać legalnie i nieprzerwanie na terytorium RP co najmniej przez 5 lat przed złożeniem wniosku i spełniać następujące warunki: posiadanie źródła stabilnego i regularnego dochodu, mieć ubezpieczenie zdrowotne, zaświadczenie o wysokości dochodu podatnika w podatku dochodowym, urzędowe poświadczenie znajomości języka polskiego – co najmniej B1 lub świadectwo ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim na terytorium RP (Prawo oświatowe, Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce), tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego, opłata skarbowa 640zł.
Karta stałego pobytu również wymaga nieprzerwanego i legalnego pobytu na terytorium RP. Uzyskać zezwolenia na pobyt stały może każdy cudzoziemiec, który posiada polskie pochodzenie, ważną Kartę Polaka lub pozostaję w związku małżeńskim z obywatelem polskim, lub jest ofiarą handlu ludźmi lub urodzony w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy (art. 195 ust. 1 pkt 1 lit. B) lub urodzony po udzieleniu zezwolenia na pobyt stały lub na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub udzielono mu na terytorium RP azylu.(art. 195 ust. 1 pkt 1 Ustawy o cudzoziemcach Dz.U. 2013 poz.1650 z poz. zm.)
Prawa
Posiadanie karty rezydenta czy karty stałego pobytu pozwala na nieograniczony dostęp do rynku pracy i zapewniają większą stabilność i socjalne bezpieczeństwo. Zapewnia prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, dostęp do bezpłatnej nauki. Zapewnią prawo do bardzo wielu rzeczy. Niektóre prawa obywatelskie, jak prawo głosu są niedostępne.
Czas trwania i przedłużenie
Karta rezydenta długoterminowego UE jest wydawana na 5 lat, a karty stałego pobytu na okres 10 lat, w obu przypadkach decyzja o udzielenie zezwolenia wydawana na czas nieokreślony. Dlatego karty rezydenta i stałego pobytu, czyli sam plastik ma określony czas ważności, po czym musi być przedłużany, co wiążę się jedynie z kosztem wymiany karty.
Warto jednak zwrócić uwagę, że posiadanie karty stałego pobytu nie jest równoznaczne z uzyskaniem obywatelstwa danego kraju, które wiąże się z szerszym zakresem praw, w tym możliwością głosowania w wyborach czy ubiegania się o stanowiska publiczne. Proces naturalizacji czasem może być długotrwały i skomplikowany. I czasem cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia.